- Tác giả: Thượng tọa,TS. Thích Thanh Quyết và PGS.TS. Trịnh Khắc Mạnh (Đồng chủ biên)
- Nxb: Khoa học xã hội-2020
-  Khổ sách: 19 x 26,5cm
- Số trang: 1056tr
Yên Tử đã trở thành vùng đất Phật từ thời Nhà Lý. Đặc biệt từ thời Trần, khi Đệ nhất tổ Điều Ngự Giác Hoàng Trần Nhân Tông thống nhất các thiền phái trong cả nước thành lập Phật giáo Trúc Lâm Yên Tử, vùng đất này trở thành trung tâm văn hóa phật giáo nổi tiếng đương thời.
Hiện nay, ở Yên Tử, di tích phật giáo và tư liệu Hán Nôm khá nhiều, đây là những tư liệu quan trọng khi nghiên cứu lịch sử phật giáo nước nhà nói chung và phật giáo Trúc Lâm Yên Tử nói riêng.
Nội dung cuốn sách gồm 4 phần:
- Phần 1: Phật giáo Trúc Lâm Yên Tử và danh thắng Yên Tử, phần này tập trung nghiên cứu các vấn đề: lịch sử truyền thừa Phật giáo Trúc Lâm Yên Tử, tư tưởng Phật giáo Trúc Lâm Yên Tử, danh thắng Yên Tử - hiện tại và tương lai.
- Phần 2: Di sản Hán Nôm ở Yên Tử, phần này giới thiệu lịch sử các di tích phật giáo, cùng việc sưu tập và biên dịch toàn bộ hệ thống di sản Hán Nôm hiện còn lưu giữ ở Yên Tử, như: hoành phi, câu đối, văn bia, văn chuông và văn trên một số đồ thờ...
- Phần 3: Di sản Hán Nôm của Phật giáo Trúc Lâm Yên Tử, phần này giới thiệu di văn Hán Nôm của chư vị Thiền sư Phật giáo Trúc Lâm Yên Tử.
- Phần 4: Di sản Hán Nôm về Yên Tử, phần này giới thiệu di văn Hán Nôm có liên quan đến vùng đất Phật Yên Tử.
Xin trân trọng giới thiệu!
Ngô Thị Nhung
Hội nghị thông báo Những phát hiện mới về khảo cổ học lần thứ 56 của ngành Khảo cổ học Việt Nam do Viện Khảo cổ học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam tổ chức. Theo kế hoạch Hội nghị sẽ diễn ra vào cuối tháng 9 năm 2021.
Hiện nay tình hình dịch bệnh Covid-19 có những diễn biến phức tạp tại nhiều địa phương trong cả nước. Do đó Ban tổ chức Hội nghị quyết định:
- Tạm hoãn tổ chức Hội nghị như thời gian dự kiến và dời ngày tổ chức Hội nghị đến thời điểm thuận lợi (Khi có thời gian tổ chức Hội nghị, Ban tổ chức sẽ thông báo trên website của Viện Khảo cổ học tại địa chỉ: khaocohoc.gov.vn).
- Gia hạn thời gian nhận bài viết tham dự Hội nghị đến hết ngày 05/10/2021.
(Chi tiết xin xem file đính kèm).
VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
   
VIỆN KHẢO CỔ HỌC    
Khảo cổ học  
MỤC LỤC
 Trang
6 số một năm - 3/2021 (231)  
TỔNG BIÊN TẬP
Bùi Văn Liêm
 
 
 
 
 
PHÓ TỔNG BIÊN TẬP
Nguyễn Gia Đối
 
 
 
 
BIÊN TẬP VÀ TRỊ SỰ
Nguyễn Ngọc Quý, Thái Thị Ngọc Hân,  Thân Thị Hằng
 
 
 
 
 
TRÌNH BÀY BÌA
Thân Thị Hằng
 
 
 
 
TÒA SOẠN VÀ TRỊ SỰ
Số 61 Phan Chu Trinh, Hà Nội
Tel: 04. 39330732, Fax: 04. 39331607
Email: tapchikhaoco@gmail.com
PHẠM THANH SƠN, LƯƠNG THỊ DUYÊN VÀ LÔI THỊ HUỆ
Mối quan hệ nguồn gốc giữa văn hóa Bắc Sơn và kỹ nghệ Ngườm qua địa điểm Hang Ốc (Thái Nguyên)
 
 
 
 
3
NGUYỄN VĂN MẠNH, THÂN VĂN TIỆP VÀ NGUYỄN ANH TUẤN
Khai quật di tích Gò Me - Gò Sành (An Giang)
 
 
17
ĐẶNG HỒNG SƠN, NGUYỄN QUỐC LƯƠNG VÀ NGUYỄN THỊ NGỌC HUYỀN
Di tích khảo cổ học Cúc Bồ huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương
 
 
 
33
BÙI VĂN HÙNG
Đồ gốm men ngọc thời Nam Tống (Trung Quốc) phát hiện tại địa điểm 62 - 64 Trần Phú (Hà Nội)
 
 
46
LÊ ĐÌNH PHỤNG
Mối quan hệ văn hóa Champa - Óc Eo trong lịch sử
 
58
TỐNG TRUNG TÍN
Nhóm hiện vật sứ trắng thời Lý đáng chú ý tại Bảo tàng An Biên (Hải Phòng)
 
 
67
VÕ THỊ ÁNH TUYẾT
Hội quán Trung Hoa ở Hội An, tỉnh Quảng Nam
 
74
NGÔ MINH HÙNG, HOÀNG MINH PHÚC
Chùa Phật tổ - Cà Mau công trình kiến trúc tiêu biểu của người Việt ở Nam Bộ
 
 
87
Vĩnh biệt họa sĩ tài danh Hà Nguyên Điểm 96
 Giới thiệu sách 97
 
VIETNAM ACADEMY OF SOCIAL SCIENCES
INSTITUTE OF ARCHAEOLOGY
Archaeology  
CONTENTS
 
Page
6 Editions p.a - 3/2021 (231)  
EDITOR-IN-CHIEF
Bùi Văn Liêm
 
 
 
DEPUTY EDITOR
Nguyễn Gia Đối
 
 
 
 
EDITION AND ADMINISTRATION
Nguyễn Ngọc Quý Thái Thị Ngọc Hân Thân Thị Hằng
 
 
 
 
 
COVER PRESENTATION
Thân Thị Hằng
 
 
 
 
 
EDITORIAL BOARD
61 Phan Chu Trinh, Hà Nội
Tel: 04. 39330732, Fax: 04. 39331607
Email: tapchikhaoco@gmail.com
PHẠM THANH SƠN, LƯƠNG THỊ DUYÊN AND LÔI THỊ HUỆ
Relationship between Bắc Sơn culture and Ngườm industry from Ốc cave site (Thái Nguyên province)
 
 
 
 
3
NGUYỄN VĂN MẠNH, THÂN VĂN TIỆP AND NGUYỄN ANH TUẤN
Excavation at Gò Me - Gò Sành site (An Giang province)
 
 
17
ĐẶNG HỒNG SƠN, NGUYỄN QUỐC LƯƠNG AND NGUYỄN THỊ NGỌC HUYỀN
Cúc Bồ archaeological site, Ninh Giang district, Hải Dương province
 
 
 
33
BÙI VĂN HÙNG
Chinese song - period celadon ceramics found from 62 - 64 Trần Phú site ( Hà Nội)
 
 
46
LÊ ĐÌNH PHỤNG
Relationship between Champa and Óc Eo cultures in history
 
58
TỐNG TRUNG TÍN
Noticeable group of Lý - period white porcelain artifacts in An Biên Museum (Hải Phòng)
 
 
67
VÕ THỊ ÁNH TUYẾT
Chinese communal houses in Hội An, Quảng Nam province
 
 
74
NGÔ MINH HÙNG, HOÀNG MINH PHÚC
Phật Tổ - Cà Mau pagoda a typical architectural construction of Việt people in the South of Việt Nam
 
 
87
Partng forever from the talented artist Hà Nguyên Điểm 96
Book Recommendation 97
 
- Tác giả: Lê Đình Phụng, Phạm Văn Triệu
- Khổ: 16x24cm
- Nxb: Khoa học xã hội - 2021

- Số trang: 596 tr
- Hình thức bìa: bìa mềm

Kiến trúc đền tháp Champa là một loại hình kiến trúc tôn giáo đặc sắc, một di sản chứa nhiều giá trị để góp phần tìm hiểu nền văn hóa Champa trong lịch sử. Sự kỳ vĩ, vẻ đẹp thanh tú, hài hòa của hình khối, sự nuột nà, tinh tế trong điêu khắc trên mỗi công trình là sức hút hấp dẫn nhiều thế hệ học giả hơn một thế kỷ nay quan tâm nghiên cứu.
Nội dung cuốn sách gồm 3 chương:
Chương 1: Những tiền đề tạo nên kiến trúc Champa. Gồm những điều kiện về lịch sử, kinh tế, văn hóa tín ngưỡng và sự ảnh hưởng của văn hóa Ấn Độ.
Chương 2: Kiến trúc tháp Champa. Chương này đề cập đến hiện trạng kiến trúc champa; những kiến trúc trước thế kỷ VII; kiến trúc đền tháp từ thế kỷ VIII-XIV và thế kỷ XVII.
Chương 3. Đặc trưng và quá trình phát triển của kiến trúc đền tháp Champa. Trong chương đề cập đến nguồn gốc và chức năng của kiến trúc đền tháp champa; vị trí xây dựng và sự hình thành của các nhóm kiến trúc; mặt bằng, vật liệu và kỹ thuật xây dựng; khối kiến trúc và hoa văn trang trí.
Với công trình này, trải qua nhiều năm nghiên cứu, các tác giả đã dành công sức chỉnh lý,  nhiều nhận thức về kiến trúc đền tháp Champa trong các công trình đã công bố, đồng thời, bổ sung nhiều tư liệu mới, cập nhật các kết quả khai quật và nghiên cứu trong những năm gần đây. Chuyên khảo Kiến trúc Champa trong lịch sử cũng cung cấp nhiều nhận thức mới về các di sản kiến trúc đặc biệt này. Cuốn sách tập hợp, thống kê, khảo tả những kiến trúc Champa theo lịch đại và không gian các vùng đất từ Bắc xuống Nam một cách logic, chặt chẽ cộng với một văn phong nhuần nhị và mượt mà cuốn hút người đọc vào cuộc hành trình khám phá những bí ẩn kiến trúc và văn hóa Champa dọc chiều dài đất nước.
Xin trân trọng giới thiệu!
Ngô Thị Nhung
- Tác giả: PGS.TS Vũ Duy Mền (chủ biên)
- Nxb: Khoa học xã hội - 2020
- Khổ: 16 x 24cm
- Số trang: 616 tr
- Hình thức bìa: mềm
    Giáo dục và khoa cử là đề tài rất quan trọng trong lịch sử Việt Nam. Nếu không có giáo dục và khoa cử thì sẽ không có được đội ngũ trí thức Nho học đông đảo, trong đó có nhiều bậc hiền tài đảm đương trọng trách trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước lâu dài; sẽ không có được những tri thức, văn hóa để hun đúc nên nền văn hiến đặc sắc của dân tộc Việt Nam. Vì vậy, việc tìm hiểu lịch sử giáo dục và khoa cử, mà trước hết là giáo dục Việt Nam từ thế kỷ X đến năm 1858, là rất cần thiết. Qua đó, Nhóm tác giả đã tập trung nghiên cứu, làm sáng tỏ các vấn đề của giáo dục Việt Nam từ thế kỷ X đến năm 1958 nhằm thực hiện hiệu quả nhất chủ trương Giáo dục đào tạo là Quốc sách hàng đầu, đảm bảo đào tạo được nguồn nhân lực chất lượng, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong thời kỳ giao lưu và hội nhập quốc tế sâu rộng như hiện nay. 
      Cuốn sách gồm 06 chương: Chương 1: Giáo dục Nho học và Phật học ở Việt Nam trước thế kỷ X; Chương 2: Tổ chức giáo dục; Chương 3: Các khoa thi; Chương 4: Chính sách sử dụng đại khoa của Nhà nước quân chủ; Chương 5: Những đóng góp của các vị đại khoa; Chương 6: Những tấm gương điển hình của thầy và trò. Các tác giả trình bày trung thực và có hệ thống về tổ chức giáo dục; khoa cử; việc chọn lựa; sử dụng và đãi ngộ các vị đại khoa hiền tài của các triều đại quân chủ Việt Nam; cùng những đóng góp, cống hiến quan trọng của họ đối với các vương triều và đất nước; những tấm gương điển hình của thầy và trò thời kỳ trung đại từ thế kỷ X đến năm 1858, nêu gương sáng cho hậu thế ngưỡng vọng, học tập. Đồng thời, nhóm nghiên cứu cũng phác thảo rất sinh động về Phật học, nhưng chủ yếu là Nho học và những thành tựu và đóng góp to lớn của Nho học, Phật học đối với lịch sử, văn hóa dân tộc.
Đặc biệt từ trong Giáo dục thời trung đại đã hình thành nên một truyền thống trọng học và hiếu học quý giá của người Việt Nam. Cùng với sự xuất hiện của những người thầy đạo cao đức trọng như Chu Văn An, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Đình nguyên Nguyễn Đình Trụ, Thám hoa Nguyễn Huy Oánh, Võ Trường Toản, Lê Quý Đôn, Phó bảng Nguyễn Văn Siêu… còn có những tấm gương xuất sắc của nhiều thế hệ học trò như: Mạc Đĩnh Chi, Nguyễn Hiền, Lương Thế Vinh, Phùng Khắc Khoan, Lương Hữu Khánh, Nguyễn Quý Đức, Phan Kính, Bùi Huy Bích… Họ mãi là nguồn cổ vũ để các thế hệ hậu học ngưỡng mộ, học hỏi.
     Cuốn sách cũng đề cập đến những hạn chế căn bản của nền Giáo dục và khoa cử Nho học. Nho giáo là một học thuyết chính trị xã hội, Nho học là để phục vụ cho học thuyết đó. Nho giáo chủ trương xây dựng một xã hội “tôn quân vô thượng”, chỉ có vua là cao hơn cả. Xã hội mà trong đó đề cao đạo “Tam cương, ngũ thường”. Người quân tử - kẻ sĩ, được đào tạo theo mẫu người lý tưởng của xã hội Nho giáo: Tu thân, tề gia, trị quốc, bình thiên hạ. Trật tự xã hội quân chủ dường như đã định sẵn, không thể thay đổi. Kẻ sĩ học kinh sách của thánh hiền rồi cứ theo đó mà làm một cách cứng nhắc đã dẫn đến việc học, việc thi theo lối cử nghiệp, kiến thức sáo mòn, chú ý đến hình thức văn bài hơn là nội dung kiến thức, hạn chế sức sáng tạo của người học, ảnh hưởng lớn đến việc xây dựng và phát triển xã hội tiến bộ.
Đây là công trình nghiên cứu công phu và nghiêm túc, nhóm tác giả đã cập nhật những kết quả nghiên cứu của giới Sử học trong nước và ngoài nước về chính vấn đề liên quan. Nhóm biên soạn tập trung khai thác, phát hiện và bổ sung nguồn sử liệu vốn có và mới, làm cho bộ sách thêm phong phú, đáp ứng nhu cầu đối với thực tiễn. Kết quả nghiên cứu đã rút ra những bài học bổ ích, đáp ứng nhu cầu đẩy mạnh cải cách triệt để nền giáo dục hiện nay góp phần đưa đất nước phát triển bền vững, thịnh vượng.
Với những nội dung trên, hi vọng cuốn sách sẽ là nguồn tài liệu tham khảo hữu ích đối với các chuyên gia, nhà khoa học, quản lý giáo dục và những độc giả quan tâm đến lĩnh vực giáo dục nói chung.
Xin trân trọng giới thiệu!
Nguồn: Nxb: Khoa học xã hội
 
 
VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
   
VIỆN KHẢO CỔ HỌC    
Khảo cổ học  
MỤC LỤC
Trang
6 số một năm - 2/2021 (230)  
TỔNG BIÊN TẬP
Bùi Văn Liêm
 
 
 
 
 
PHÓ TỔNG BIÊN TẬP
Nguyễn Gia Đối
 
 
 
 
BIÊN TẬP VÀ TRỊ SỰ
Nguyễn Ngọc Quý Thái Thị Ngọc Hân Thân Thị Hằng
 
 
 
 
 
TRÌNH BÀY BÌA
Thân Thị Hằng
 
 
 
 
 
 
TÒA SOẠN VÀ TRỊ SỰ
Số 61 Phan Chu Trinh, Hà Nội
Tel: 04. 39330732, Fax: 04. 39331607
Email: tapchikhaoco@gmail.com
LÊ HẢI ĐĂNG, LƯU THỊ HẢI ANH
Vị thế di chỉ Hang Tắng (Sơn La) với văn hóa Tiền sử vùng lòng hồ thủy điện Hòa Bình
 
 
3
NGUYỄN KHẮC SỬ
Văn hóa Lung Leng - 20 năm sau phát hiện
 
13
NGUYỄN NGỌC QUÝ, BÙI VĂN LIÊM
Di tích Gò Duối trong bối cảnh Tiền sử Long An
 
28
NGUYỄN NGỌC TRƯỜNG, LA THẾ PHÚC, NGUYỄN TRUNG MINH, BÙI QUANG ANH, LƯƠNG THỊ TUẤT VÀ ĐẶNG THỊ HẢI YẾN
So sánh đặc điểm thành phần trầm tích trong tầng văn hóa hai Hang C6.1 và hang động núi lửa khu vực Krông Nô, Đắk Nông
 
 
 
 
 
 
38
TRẦN THỊ MINH, TRƯƠNG HỮU NGHĨA VÀ NGUYỄN ANH TUẤN
Kết quả nghiên cứu bệnh lý trên răng người cổ trong văn hóa Đa Bút
 
 
 
49
NGUYỄN ĐỨC BÌNH
Gốm men còn đủ dáng thời Trần khai quật tại địa điểm Đường hầm và Bãi xe  ngầm nhà  Quốc  Hội số 36 Điện Biên Phủ, Ba Đình, Hà Nội
 
 
 
56
NGUYỄN THẮNG
Dấu tích tường thành phía đông bắc - thành Nhà Hồ khai quật năm 2018
 
 
72
NGUYỄN THỊ TÚ ANH
Tác phẩm điêu khắc “kể chuyện Phật giáo” văn hóa Óc Eo ở Bảo tàng An Giang
 
 
80
NGUYỄN THỊ THANH DỊU
Khảo cổ học cộng đồng với vấn đề bảo vệ và phát huy giá trị các di tích lịch sử văn hóa
 
 
94

 
 
VIETNAM ACADEMY OF SOCIAL SCIENCES
INSTITUTE OF ARCHAEOLOGY
Archaeology  
CONTENTS
Page
6 Editions p.a - 2/2021 (230)  
EDITOR-IN-CHIEF
Bùi Văn Liêm
 
 
 
 
DEPUTY EDITOR
Nguyễn Gia Đối
 
 
 
 
EDITION AND ADMINISTRATION
Nguyễn Ngọc Quý Thái Thị Ngọc Hân Thân Thị Hằng
 
 
 
 
 
COVER PRESENTATION
Thân Thị Hằng
 
 
 
 
 
 
EDITORIAL BOARD
61 Phan Chu Trinh, Hà Nội
Tel: 04. 39330732, Fax: 04. 39331607
Email: tapchikhaoco@gmail.com
 
LÊ HẢI ĐĂNG, LƯU THỊ HẢI ANH
Tắng cave site’s role (Sơn La province) and the prehistoric culture in Hòa Bình hydroelectric reservoir area
 
NGUYỄN KHẮC SỬ
Lung Leng culture - 20 years after the discovery
 
NGUYỄN NGỌC QUÝ, BÙI VĂN LIÊM
Gò Duối in Long An prehistoric background
 
NGUYỄN NGỌC TRƯỜNG, LA THẾ PHÚC, NGUYỄN TRUNG MINH, BÙI QUANG ANH, LƯƠNG THỊ TUẤT AND ĐẶNG THỊ HẢI YẾN
Comparison of the sediment composition in the cultural
stratum of the C6.1 cave and other volcanic caves in Krông Nô, Đắk Nông
 
TRẦN THỊ MINH, TRƯƠNG HỮU NGHĨA AND NGUYỄN ANH TUẤN
Results of research on dental diseases in Đa Bút culture
 
NGUYỄN ĐỨC BÌNH
Glazed ceramics with form remain from Trần - dynasty period at underground tunnel and parking lot of the National Assembly house at 36 Điện Biên Phủ, Ba Đình, Hà Nội
 
NGUYỄN THẮNG
Remains of northeastern wall of Hồ - dynasty citadel from excavation data in 2018
 
NGUYỄN THỊ TÚ ANH
Óc Eo - culture sculptural work “Narration of Buddhism” in An Giang Museum
 
NGUYỄN THỊ THANH DỊU
Community archaeology with protection and value valorization of cultural and historical sites
 
- Tác giả: Paul Doumer, toàn quyền Đông Dương (1897-1902)
- Người dịch: Lưu Đình Tuân, Hiệu Constant, Lê Đình Chi, Hoàng Long, Vũ Thúy.
- Nxb: Thế giới - 2020
-  Khổ sách: 16 x 24 cm
- Số trang: 652 tr
Xứ Đông Dương là những hồi ức sống động của một người từng cai quản cả Đông Dương và là tổng thống nước cộng hòa Pháp (1931-1932) Paul Doumer. Xuất thân trong gia đình lao động, ông tốt nghiệp cử nhân toán học, sau đó lấy bằng Luật rồi trở thành chuyên gia tài chính. Dưới thời ông cai quản, có rất nhiều công trình đẹp được thiết lập tại Việt Nam như Viện Viễn đông Bác cổ, Trường Cao đẳng Hà Nội và chấm dứt việc học sinh Đông Dương qua Trung Quốc học. Ông viết cuốn sách năm 1903, một năm sau khi kết thúc nhiệm kỳ Toàn quyền Đông Dương
Nội dung cuốn sách được thể hiện bằng một lối văn phong đẹp đẽ đầy trí tuệ, cùng với những hình minh họa về cả ba kỳ (Bắc, Trung, Nam) và hai quốc gia Cao Miên và Ai Lao.
Chương I - Từ Paris đến Sài Gòn ghi lại hành trình đi nhậm chức của ông. Ở mỗi xứ sở ông dừng chân, từ Ai Cập đến Singapour qua Ấn Độ, Ceylan, tác giả đều đưa ra những đánh gia mang tính chất địa - chính trị vào cuối thế kỷ XIX.
Các chương II, III, IV, V, VI với tiêu đề là những địa danh, lần lượt là: Tổng quan về Đông Dương, Nam kỳ, Bắc kỳ, Trung kỳ, Cao Miên và Ai Lao, vừa được viết theo lối hành văn hồi ký, vừa chứa đựng những kiến thức về lịch sử, địa lý, thiên nhiên, con người, văn hóa của xứ Đông Dương.
Chương VII: Sự trỗi dậy của Đông Dương là bản tổng kết về sứ mệnh Toàn quyền Đông Dương của tác giả.
Xin trân trọng giới thiệu!
Ngô Thị Nhung
- Tác giả: Cao Tự Thanh
- Nxb: Văn hóa - Nghệ thuật  TP.HCM - 2020
-  Khổ sách: 16 x 24 cm
- Số trang: 392 tr
 
Từ trước công nguyên, người Việt cổ ở Việt Nam đã có lãnh thổ và tổ chức xã hội của mình, nhà nước sơ khai và ký ức tập thể của mình, tuy nhiên con đường trở thành một quốc gia của cộng đồng này lại là một con đường quá nỗi gian nan. Không chỉ lãnh thổ bị thôn tính, tổ chức xã hội bị tàn phá, nhà nước sơ khai bị thủ tiêu, mà cả ký ức tập thể cũng bị chia cắt, hủy diệt trở thành manh mún, tàn khuyết. Trong suốt cả ngàn năm bắc thuộc, lịch sử của cộng đồng người Việt cổ chỉ được ghi chép bởi các sử gia Trung Hoa, mà vì nhiều lý do những ghi chép ấy cũng rất thiếu sót và phiến diện, nên không lạ gì mà sau khi giành được độc lập vào thế kỷ X, mặc dù có nhiều nỗ lực, chính quyền và trí thức Việt Nam thời phong kiến vẫn không thể xây dựng được một bộ thông sử khả tín của quốc gia Việt Nam dưới thời Bắc thuộc. Phần Tiền biên trong hai bộ thông sử quan trọng ở Việt Nam là Đại Việt sử ký toàn thư và Khâm định Việt sử thông giám cương mục cho thấy điều đó.
Quyển Lịch sử Việt Nam qua chính sử Trung Hoa này giới thiệu những ghi chép có quan hệ với lịch sử Việt Nam trong bốn bộ Tống sử, Nguyên sử, Minh sử, Thanh sử cảo.
Trong quyển sách này, tư liệu trong mỗi bộ sử nói trên cũng đều được chia làm ba phần, phần I là truyện về Việt Nam trong Liệt truyện, phần II là những ghi chép có liên quan tới Việt Nam trong Bản kỷ, phần III là truyện về một số nhân vật Trung Quốc có liên quan tới lịch sử Việt Nam trong Liệt truyện. Riêng phần II chủ yếu là những sự kiện rời rạc được ghi chép ngắn gọn, nên quyển sách tổ chức thành những “điều” đánh số thứ tự 001 trở đi để người đọc tiện theo dõi.
Xin trân trọng giới thiệu!
Ngô Thị Nhung
- Tác giả: Le’opold Michel Cadière Edmond Gras
- Người dịch: Nguyễn Thanh Hằng

- Nxb: Thế Giới - 2020
-  Khổ sách: 17 x 25 cm
- Số trang: 430 tr
- Hình thức bìa: Bìa cứng
Cuốn sách Nghệ thuật Huế (L’art à Hué) của tác giả Le’opold Cadière (1869-1955) - một nhà Việt Nam học hàng đầu, chủ bút của tập san (Bulletin des Amis du Vieux Hué, Tập san Những người bạn Cố đô Huế), một trong những tạp chí Nghiên cứu Việt Nam hay nhất Đông Dương nửa đầu thế kỷ 20.
Nhắc đến Le’opold Cadière, người đã dành hơn 63 năm cuộc đời mình để nghiên cứu về Việt Nam, chúng ta không khỏi bị choáng ngợp với những công trình khảo cứu của ông trên đủ mọi phương diện như văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng, gia tộc, ngôn ngữ, địa lý, khảo cổ học, dân tộc học, nghệ thuật ... Trong đó tác phẩm nổi danh của ông về nghệ thuật dĩ nhiên là Nghệ thuật Huế.
Nguyên thủy L’art à Hué là chuyên khảo số 1 Janv-Mars, năm 1919 của Bulletin des Amis du Vieux Hué về nghệ thuật kinh đô Huế. Song, với hơn 200 phụ bản tranh, ảnh, đồ họa tái hiện chân thực nghệ thuật tạo tác của họa công, của nghệ nhân Huế đương thời, tác phẩm đã vượt quy mô một khảo cứu tạp chí mà trở thành một công trình độc lập có giá trị vượt thời gian. Thực vậy, đây chính là một tuyển tập giàu có và tuyệt đẹp các mô típ, họa tiết của nghệ thuật kinh đô Huế và các tỉnh phụ cận của văn minh Việt Nam xưa. Chỉ riêng với nguồn tư liệu dồi dào, độc sáng, được phân loại và nhận xét rành rẽ thì Nghệ thuật Huế là một trong những số chuyên đề hay nhất của Bulletin des Amis du Vieux Hué
Xuất phát từ tình yêu dành cho đất nước và con người Việt Nam,  Le’opold Cadière đã khởi xướng công trình này. Với độc giả ngày nay, Nghệ thuật Huế có thể được xem là một cuốn art book, một từ điển bằng tranh về nghệ thuật Huế nói riêng và Nghệ thuật Việt Nam xưa nói chung, nơi bạn có thể đắm mình cùng những hoa văn trang trí tưởng đơn sơ nhưng rút cuộc lại thi vị và có nguồn gốc sâu xa, những họa tiết tưởng như mới gặp lần đầu nhưng hóa ra lại gần gặn không ngờ, biến thể của nó ở đâu đó không hề xa nhà bạn. Vì lẽ ấy Nghệ thuật Huế, là một biểu tượng cho sự hòa hợp tốt đẹp giữa tinh thần Pháp và nghệ thuật Việt.
Xin trân trọng giới thiệu!
Ngô Thị Nhung

Các điểm mốc đo hộp sọ - rất quan trọng cho các phép đo chính xác của mô mềm trên khuôn mặt, ví dụ như trong nhiều điểm mốc được đặt trên hộp sọ của tinh tinh. Nguồn: Ryan M. Campbell
 
Một nghiên cứu mới từ Đại học Adelaide và Đại học bang Arizona đã phát hiện ra các phép đo mô mềm chính xác là rất quan trọng khi tái hiện lại cấu trúc khuôn mặt của tổ tiên loài người.
Tác giả chính nghiên cứu sinh,  Ryan M. Campbell từ Đại học Adelaide cho biết:

"Việc tái hiện các thành viên đã tuyệt chủng thuộc họ người, bao gồm cả mô mềm trên khuôn mặt của chúng, ngày càng trở nên phổ biến với nhiều hình ảnh gần đúng về khuôn mặt của chúng được trình bày trong các triển lãm bảo tàng, các ấn phẩm khoa học phổ biến và tại các buổi thuyết trình hội nghị trên toàn thế giới".

"Điều cần thiết là các phép đo độ dày mô mềm trên khuôn mặt chính xác được sử dụng khi tái tạo lại khuôn mặt của các loài thuộc họ người để giảm sự biến đổi thể hiện trong việc tái tạo các cá thể giống nhau".
Các loài thuộc họ người này đã được trưng bày trong các hội trường của một số viện nghiên cứu đáng tin cậy. Chúng chủ yếu được sử dụng để phổ biến thông tin khoa học cho công chúng trong các trưng bày bảo tàng và sinh viên các khóa đại học, điều này sẽ ảnh hưởng đến cách nhân loại được nhìn nhận và định nghĩa chung hơn.

Ông Campbell cho biết: “Cho đến nay, việc tái tạo mô mềm dựa trên các phép đo độ sâu mô trung bình mà không tính đến sự thay đổi độ sâu mô giữa các cá thể”.
Trong nghiên cứu này được công bố trên tạp chí PLOS ONE, các tác giả đã xây dựng bộ dữ liệu độ dày mô mềm trên khuôn mặt cho tinh tinh trưởng thành và một tập hợp các phương trình hồi quy có thể được sử dụng để tái tạo lại các mô mềm cho các loài thuộc họ người cổ đại, chẳng hạn như các mô có niên đại từ 4.0 đến 1,2 triệu năm trước.

                                                                  

Các mô mềm cho các khuôn mặt  họ người gần đúng này đã được dự đoán bằng cách sử dụng các phương trình được phát triển bởi nhóm nghiên cứu. Không có đặc điểm khuôn mặt nào xuất hiện trong họ người cổ đại (C), vì các tác giả thừa nhận các phương trình này không nói gì về chúng. Nguồn: Ryan M. Campbell.

 

Đồng tác giả Gabriel Vinas,Thạc sĩ Mỹ thuật tại Đại học Bang Arizona, người thực hiện tác phẩm điêu khắc trong phòng thí nghiệm, cho biết: “Các mối tương quan đã được tìm thấy và nhiều mô hình hồi quy được sử dụng để tạo ra các phương trình giúp cải thiện ước tính độ dày mô mềm từ phép đo sọ não ở người hiện đại.
"Chúng tôi đã xem xét độ sâu mô của tinh tinh ngày nay để xác định mối tương quan giữa da và xương."

Bài báo thể hiện lần đầu tiên một bộ sưu tập dữ liệu độ sâu mô như vậy được thu thập và đại diện cho tinh tinh một cách có hệ thống.
"Dữ liệu độ dày mô mềm của tinh tinh có sẵn miễn phí cho bất kỳ ai tải xuống trên Figshare.
Ông Campbell cho biết: “Các phương trình, kết quả trực tiếp từ nghiên cứu này, cũng được đưa vào và có thể được thực hiện trong quá trình tái cấu trúc của các học viên trong tương lai.
"Nghiên cứu này là vô giá đối với những nỗ lực trong tương lai nhằm tái tạo các thành viên trong họ Người cổ đại, cũng như các nghiên cứu so sánh trong và ngoài ngành nhân chủng học sinh học và hình thể.
 
 
Người dịch: Minh Trần
Nguồn tham khảo: https://phys.org/news/2021-06-soft-tissue-critical-hominid-reconstruction.html
 

Trang


61 Phan Chu Trinh, Hoàn Kiếm, Hà Nội

+8424 38255449
Copyright © 2016 by khaocohoc.gov.vn.
Thiết kế bởi VINNO
Tổng số lượt truy cập: 9847334
Số người đang online: 11