Khai mạc Hội thảo Thông báo Những phát hiện mới về Khảo cổ học toàn quốc lần thứ 60 năm 2025

Phát biểu tại Hội thảo, PGS.TS. Nguyễn Đức Minh đã nhiệt liệt chào mừng sự có mặt của toàn thể đại biểu, đánh giá cao ý nghĩa của Hội thảo và nhận định “trong suốt sáu thập kỷ qua, Hội thảo Thông báo Những phát hiện mới về Khảo cổ học toàn quốc đã trở thành truyền thống khoa học uy tín của Viện Khảo cổ học nói riêng và của ngành khảo cổ học Việt Nam nói chung. Hội thảo không chỉ là diễn đàn công bố những kết quả nghiên cứu mới nhất, mà còn là nơi gặp gỡ, kết nối và bồi đắp tinh thần học thuật của nhiều thế hệ các nhà khảo cổ học trong và ngoài nước”.

PGS.TS. Nguyễn Đức Minh, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm phát biểu chào mừng Hội thảo

Với 385 bài tham luận nhận được trong quá trình tổ chức, Hội thảo Thông báo Những phát hiện mới về Khảo cổ học toàn quốc lần thứ 60 năm 2025 quy tụ những kết quả nghiên cứu mới nhất trên nhiều lĩnh vực như: Khảo cổ học Sơ sử và Nhà nước sớm, khảo cổ học Lịch sử, khảo cổ học Champa - Óc Eo, khảo cổ học dưới nước,… Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm tin tưởng các báo cáo và thảo luận tại Hội thảo sẽ mở ra nhiều hướng tiếp cận mới, quan trọng, đóng góp thiết thực vào việc nghiên cứu Khảo cổ học, Lịch sử và Văn hoá Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, TS. Hà Văn Cẩn, Viện trưởng Viện Khảo cổ học cho biết: Hội thảo Những phát hiện mới về Khảo cổ học toàn quốc thường niên đã đạt được những thành tựu rất to lớn, đóng góp xứng tầm vào việc nghiên cứu, lần tìm những trang sử xa xưa nhất của Tổ quốc - “Thời kỳ tổ tiên của tổ tiên ta”, chứng minh thời kỳ các vua Hùng dựng nước là có thật, góp phần quyết định đưa thời kỳ này vào Chính sử Việt Nam; Nhận diện rõ hơn thời kỳ Sơ sở và Nhà nước sơ khai ở Việt Nam; Đẩy mạnh việc nghiên cứu toàn diện các vấn đề khoa học thuộc các thời kỳ lịch sử; Cung cấp nguồn sử liệu có giá trị khoa học cao góp phần bảo vệ chủ quyền, an ninh lãnh thổ và lãnh hải Việt Nam; Tích cực quảng bá tri thức khảo cổ học với đông đảo công chúng và bạn bè quốc tế…

Kể từ Hội thảo Những phát hiện mới về Khảo cổ học lần thứ 59 năm 2024. Đến nay, ngành khảo cổ học và công chúng lại tiếp tục được chứng kiến những hoạt động khảo cổ học sôi nổi trên địa bàn cả nước với những phát hiện và thành quả nghiên cứu mới, đa dạng và có giá trị to lớn tại Hội thảo Thông báo Những phát hiện mới về Khảo cổ học toàn quốc lần thứ 60 năm 2025 với hàng loạt các hoạt động nổi bật có thể kể tới như: Kết quả khai quật di tích Quỳnh Văn (Nghệ An), Mán Bạc (Ninh Bình, Cát Đồn (Hải Phòng), Vườn Chuối (Hà Nội), Phan Hiệp (Lâm Đồng), Plei Ring (Gia Lai), Kim Long, Cù Bị 4, Quảng Thành (Bà Rịa, Vũng Tàu), Cù Lao Rùa (Bình Dương); kết quả khai quật, thám sát thuyền cổ ở Bắc Ninh và Hội An đưa tới nhiều tranh luận học thuật… Những thành tựu này đã góp phần tích cực vào việc nhận thức diễn trình lịch sử dân tộc; Khẳng định giá trị to lớn của các nền văn hoá/văn minh/văn hiến của các cộng đòng cư dân cổ trên lãnh thổ Việt Nam ngày nay; Có ý nghĩa to lớn trong việc khơi dậy khát vọng phát triển đất nước, tinh thần yêu nước, ý chí tự cường dân tộc trong phát triển kinh tế, xây dựng con người, văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Ngoài mặt là sự kiện khoa học và văn hoá có ý nghĩa đặc biệt, Hội thảo còn là dịp để các thế hệ khảo cổ học Việt Nam gặp gỡ, trao đổi học thuật, học hỏi và truyền lửa nghề nghiệp; Tăng cơ hội để Viện Khảo cổ học thúc đẩy các hoạt động hợp tác với các trường đại học, bảo tàng, khu di sản và các cơ quan nghiên cứu trong và ngoài nước… nhằm phát triển ngành khảo cổ học theo hướng ngày càng chuyên nghiệp và vững mạnh trong bối cảnh hội nhập quốc tế; Giới thiệu những thành tựu mới nhất của khảo cổ học Việt Nam đến giới học thuật và công chúng trong nước, góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc.

Tại phiên Khai mạc, đã có 6 tham luận được trình bày, nêu rõ các thành tựu nổi bật trong hoạt động nghiên cứu bao gồm: Báo cáo hoạt động khảo cổ học toàn quốc năm 2025; Báo cáo kết quả khai quật mái đá Ngườm (Thái Nguyên); Báo cáo kết quả khai quật Vườn Chuối (Hà Nội); Báo cáo hoạt động khảo cổ học, Viện Khoa học xã hội vùng Nam Bộ; Báo cáo hoạt động khoa học của Trường Đại học KHXH&NV, Đại học Quốc gia Hà Nội; Báo cáo hoạt động khảo cổ học của Bảo tàng Lịch sử Quốc gia.

Sau phiên Khai mạc, các nội dung thảo luận được Ban Tổ chức chia thành 4 tiểu ban bao gồm: Tiểu ban Khảo cổ học Tiền Sử; Tiểu ban Khảo cổ học Sơ sở và Nhà nước sớm; Tiểu ban Khảo cổ học Lịch sử; Tiểu ban Khảo cổ học Champa Óc Eo và Tiểu ban Khảo cổ học dưới nước. Hoạt động của các tiểu ban diễn ra từ chiều ngày 13/11 - 14/11/2025, tại trụ sở Viện Hàn lâm, số 1 Liễu Giai, Ngọc Hà, Hà Nội.